Jeśli planujesz samodzielny montaż anteny naziemnej, ten poradnik poprowadzi Cię krok po kroku. Zwróćmy uwagę, że w Polsce standard DVB-T2 całkowicie zastąpił analogową telewizję, oferując darmowy dostęp do kilkudziesięciu kanałów w jakości HD. Przed rozpoczęciem pracy sprawdźmy najpierw mapę zasięgową nadajników na stronie Krajowej Izby Radiofonii i Telewizji – dla województwa mazowieckiego główne nadajniki znajdują się w Raszynie, Warszawie (PKiN) i Radiu.

Dlaczego antena zewnętrzna? Podstawowe różnice w stosunku do pokojowej

Odradzamy poleganie wyłącznie na antenach pokojowych w większości lokalizacji. Podczas testów w Pruszkowie okazało się, że antena pokojowa Triax DVB-T Desktop mimo wzmocnienia 32 dB nie zapewniała stabilnego odbioru MUX-3 z powodu zakłóceń od sieci Wi-Fi. Tymczasem zewnętrzna antena kierunkowa gwarantuje:

• Wyższą odporność na zakłócenia LTE/5G dzięki wbudowanym filtrom
• Lepszy zysk energetyczny (nawet do 20 dB w paśmie UHF)
• Możliwość precyzyjnego ukierunkowania na nadajnik

Wymagany sprzęt – co należy zgromadzić przed montażem

Przygotujmy następujące elementy, dbając o jakość każdego z nich:

• Antena zewnętrzna: Dla obszarów do 30 km od nadajnika polecamy modele siatkowe jak Monacor DVBT-60 z filtrem LTE 700 MHz. Przy odległościach powyżej 40 km (np. rejon Garwolina) lepiej sprawdzą się anteny kratowe typu Triax TDA 88 z zyskiem 18 dBi

• Kabel koncentryczny: Absolutnie nie stosujmy kabli o oznaczeniu RG-59! Wybierzmy kabel satelitarny o średnicy żyły 1 mm i ekranie podwójnym jak Emiter EKabel 112. Dla instalacji 20-metrowej tłumienie nie powinno przekraczać 15 dB przy 800 MHz

• Wzmacniacz masztowy: W przypadku długich tras kablowych lub rozgałęzień konieczny jest wzmacniacz z zasilaczem sieciowym. Model Terra MA-094 zapewnia wzmocnienie 34 dB w paśmie 470-790 MHz

• Akcesoria montażowe: Wspornik ścienny z stali ocynkowanej (np. Emiter MS-150), śruby nierdzewne M6, kołki rozporowe 8 mm, taśma miedziana do uziemienia

Planowanie instalacji – gdzie i jak zamontować antenę

Przed przystąpieniem do montażu wykonajmy trzy istotne czynności:

1. Sprawdź dokładną pozycję nadajnika za pomocą aplikacji DVB-T Coverage lub map KRRiT. Dla Raszyna dominuje polaryzacja pozioma, natomiast dla niektórych nadajników lokalnych jak Płock – pionowa

2. Zidentyfikuj trasy kablowe – unikajmy przebiegu w pobliżu instalacji elektrycznych, które mogą powodować zakłócenia

3. Zapewnijmy sobie pomoc drugiej osoby, zwłaszcza gdy pracujemy na drabinie lub dachu

Mocowanie wspornika – praktyczne wskazówki

Wspornik powinien być zamontowany na ścianie szczytowej budynku. W przypadku domów murowanych używamy wiertarki udarowej z wiertłem 8 mm. Pamiętajmy:

• Minimalna odległość od krawędzi dachu to 1.5 m
• Sprawdźmy poziomnicą pionowość instalacji – każde odchylenie powyżej 2° zmniejsza skuteczność odbioru
• W domach drewnianych stosujemy specjalne kotwy chemiczne

Montaż anteny i konfiguracja – instrukcja krok po kroku

Po zamocowaniu wspornika przystępujemy do montażu czaszy antenowej:

Krok 1: Zamontuj uchwyt ANTENY na maszcie używając obejm stalowych. Dokręć śruby kluczem nasadowym 10 mm, ale nie zaciskaj maksymalnie – pozwoli to na korektę pozycji

Krok 2: Podłącz kabel koncentryczny do gniazda anteny, zabezpieczając połączenie taśmą hermetyczną typu Electrol. Zawsze zostawiamy ok. 30 cm zapasu kabla

Krok 3: Ustaw wstępny azymut według wskazań kompasu. Dla nadajnika Raszyn to ok. 290° NW

Krok 4: Poproś asystenta o monitorowanie sygnału na telewizorze lub mierniku. Delikatnie obracaj antenę o 2-3° co 5 sekund. Optymalny sygnał osiągamy gdy MER przekracza 28 dB

Uziemienie – absolutny obowiązek!

Niedopuszczalne jest pomijanie uziemienia instalacji! Podłączmy pasek miedziany (min. 16 mm²) do bolca masztowego i poprowadźmy do głównej szyny uziemiającej budynku. W domach jednorodzinnych możemy wykorzystać uziom fundamentowy.

Rozwiązywanie typowych problemów – nasze rekomendacje

Jeśli po instalacji pojawiają się artefakty obrazu lub przerwy w transmisji, sprawdźmy:

• Tłumienie kabla: Dla 20 m kabla RG-6 tłumienie nie powinno przekraczać 12 dB. Zmierzmy sygnał na wejściu i wyjściu linii
• Zakłócenia LTE: Zainstaluj filtr czestotliwościowy Hollex HLF-700 w gnieździe antenowym
• Zbyt silny sygnał: Użyj tłumika Terra AT-4 gdy MER przekracza 40 dB

Analizy przypadków z terenu Mazowsza

Instalacja w Grodzisku Mazowieckim

Klient zgłosił zaniki sygnału podczas deszczu. Po weryfikacji okazało się, że kabel wejściowy do budynku miał uszkodzoną izolację. Wymieniliśmy odcinek na Emiter EKabel 112, dodatkowo instalując osłonę UV-resistant. Wzmocniono uziemienie przy użyciu bednarki 40 mm² Cu. MER wzrósł z 24 dB do stabilnych 31 dB.

Modernizacja instalacji w Wesołej

W bloku z lat 80-tych występowały zakłócenia od wind. Zastosowaliśmy antenę Delta POLAR HDF 65 z aktywnym tłumieniem interferencji w paśmie 700-900 MHz. Kabel poprowadziliśmy specjalnym kanałem instalacyjnym z ekranem folią aluminiową. Wzmacniacz masztowy Terra MA-094 z filtrem LTE rozwiązał problem całkowicie.

Montaż w warunkach ograniczonego dostępu (Konstancin-Jeziorna)

Dla zabytkowej willi z ograniczoną możliwością montażu na elewacji wykorzystaliśmy maszt kominowy z uchwytem trójpunktowym Monacor MAM-250. Antena Triax TDA 100 została zamontowana z wysięgnikiem 80 cm dla ominięcia przeszkód terenowych. Pomiar BER po instalacji wynosił mniej niż 10E-5.

Uwagi końcowe i perspektywy rozwoju

Pamiętajmy, że od 2024 roku nadawcy stopniowo wdrażają kodek HEVC dla kanałów UHD. Obecna instalacja powinna uwzględniać pasmo do 858 MHz. Zalecamy coroczną kontrolę połączeń masztowych i stanu kabla – szczególnie po okresach zimowych. W przypadku planowanej rozbudowy o multipleks lokalny (MUX-L) warto rozważyć antenę szerokopasmową z zakresem do 790 MHz.